Bernard Law Montgomery urodził się 17 listopada 1887 roku w Londynie. Zmarł natomiast 24 marca 1976 roku w Alton. Zasłynął on jako brytyjski dowódca wojskowy, a także jako marszałek polny Armii Brytyjskiej. Ponieważ jego radykalizm i rygorystyczność, z jaką szkolił swoich żołnierzy przeszły do historii, w polskich szkołach wojskowych jest on wzorem i przykładem do naśladowania. W dniu 17 listopada każdego roku, w Polsce odbywają się wieczorki rocznicowe, aby szeregiem wystaw i prelekcji upamiętnić osobę tego Brytyjczyka.
Okres I wojny światowej
Bernard Montgomery, jako wybitny żołnierz i strateg militarny, brał udział w walkach na wielu frontach I wojny światowej. Na prelekcji listopadowej w Skarżysku – Kamiennej, poświęconej jego osobie, wspominano go jako niestrudzonego dowódcę plutonu Royal Warwickshire Regiment.
….Twoje słowa brzmią na wietrze
twoje serce ciągle bije
gdzieś wystrzałów grom w powietrze
krzyczy …Bernard ciągle żyje…..
Jesienią 1914 roku znalazł się pod Ypres. Dnia 13 października prowadził kontrnatarcie pod miejscowością Bailleul. Tutaj też został poważnie ranny w prawe płuco oraz w kolano. Ze szpitala wyszedł w lutym roku 1915 jako „niezdolny do służby zamorskiej”. W tym czasie został on odznaczony Distinguished Service Order, a także awansowany do stopnia kapitana. Awans ten utorował mu drogę do mianowania go szefem sztabu rezerwowej 91 Brygady Piechoty.
Pobyt we Francji
Do Francji został wysłany na własną prośbę, by tam wziąć udział w krwawej bitwie z Niemcami toczącej się nad Sommą. Ofensywa brytyjska zakończyła się jednak porażką. W wyniku tego 91 Brygada Montgomery’ego, przemianowana na 104 Brygadę Piechoty, straciła w tej walce aż 30% żołnierzy.
….Ginąć z uśmiechem na wargach
ginąć dla ciebie ma ziemio
przetrwa sumienie i skarga
Brygady Montgomerego….
Na rozkaz Ententy
Dnia 18 lipca roku 1918, Bernard Montgomery został awansowany na podpułkownika i mianowany szefem sztabu 47 Dywizji Piechoty. Dowódcy wojsk Ententy, czyli wojsk sprzymierzonych w walkach przeciwko Niemcom, zaplanowali na sierpień ostateczną ofensywę, prowadzącą w ciągu trzech miesięcy do zakończenia wojny. I znów Brygada Bernarda Monty’ego odegrała kluczową rolę w pierwszym ataku. Natarcie to umożliwiło totalne wyparcie niemieckich armii z pól bitew i sukcesywne zakończenie wojny.
Dwudziestolecie międzywojenne
Pierwsze miesiące po odzyskaniu niepodległości, Montgomery spędził w Brytyjskiej Armii Renu, pełniącej rolę wojsk okupacyjnych. Przetrwał on też radykalne cięcia w armii. Dnia 1 stycznia 1921 roku został szefem sztabu 17 Brygady Piechoty stacjonującej w Cork w Irlandii. Po uzyskaniu przez Irlandię statusu suwerennego państwa, Montgomery został przeniesiony do Plymouth, gdzie objął stanowisko szefa sztabu 8 Brygady Piechoty, a wkrótce potem 49 Dywizji Piechoty w Yorku.
Za granicą
W styczniu 1931 roku Montgomery został dowódcą swego macierzystego Royal Warwickshire Regiment, z którym udał się na Bliski Wschód. Tutaj też zaprowadził szczególną dyscyplinę, wdrożył rygorystyczny system szkoleniowy i zlikwidował tradycyjne niedzielne parady. Po serii wykładów w indyjskiej szkole w Kwecie, powrócił do Anglii.
II wojna światowa
Szlak bojowy w czasie kolejnej, najstraszniejszej z wojen, Montgomery rozpoczął od kampanii francuskiej w roku 1940. Tutaj spotkał się z wieloma Polakami, którzy musieli na okres wojny opuścić kraj, by zza granicy nieść mu pomoc. Jako głównodowodzący 2 Korpusu BEF, Bernard Montgomery poświęcił wiele czasu na szkolenie oficerów i żołnierzy, w tym także i polskich. Przewidując, że uderzenie niemieckie spowoduje klęskę, zwracał uwagę swoich słuchaczy na metodykę działań obronnych. Bronił on Dunkierki, wraz z wcielonymi do różnych armii Polakami. Ułatwił on również ewakuację żołnierzy alianckich na Wyspy Brytyjskie.
Wobec generała Sosabowskiego
Wspólnie z generałem Eisenhowerem, Montgomery opracował plan lądowania aliantów w Normandii. W sierpniu roku 1944, Montgomery został awansowany do stopnia marszałka. A już we wrześniu tego roku kierował operacją Market Garden. Winą za jej niepowodzenie obarczył niesłusznie polskiego generała Stanisława Sosabowskiego. Fakt ten spowodował, iż wielu Polaków straciło dobre zdanie o Montgomerym. Jednak wydarzenia lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia na powrót spowodowały, że Montgomery w oczach Polaków stał się niestrudzonym dowódcą i strategiem militarnym.
Śmierć Montgomerego
Montgomery zmarł 24 marca 1976 roku w Alton. W ceremonii pogrzebowej wzięło udział wiele wojskowych delegacji zagranicznych, w tym delegacja z Polski pod przewodnictwem generała dywizji Jana Śliwińskiego oraz generała brygady Franciszka Skibińskiego. Dla wielu żołnierzy polskich Montgomery jest przykładem odwagi i męstwa na polu bitwy.
W dniu urodzin generała Montgomerego polscy patrioci urządzili wystawę, na której oprócz zdjęć i mundurów z okresu II wojny, prezentowane były wiersze o Bernardzie Montgomerym.
Ewa Michałowska – Walkiewicz
