Jeżeli pracodawca zatrzymuje jakąkolwiek część wynagrodzenia pracownika, to nazywa się to potrąceniem wynagrodzenia. Pracodawca mógł niesłusznie zatrzymać wynagrodzenie, gdy:
- nie zapłacił pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia
- nie zapłacił pracownikowi żadnego wynagrodzenia (to jest całkowite 100% potrącenie wynagrodzenia)
- spóźnia się z zapłatą wynagrodzenia lub nie płaci regularnie
- nie wypłacił premii lub prowizji
- nie zapłacił wynagrodzenia za okres urlopowy, ustawowego zasiłku macierzyńskiego, ustawowego zasiłku wychowawczego lub zasiłku chorobowego
- nie uwzględnił ulgi podatkowej przysługującej pracownikowi
- dokonał innych potrąceń od wynagrodzenia pracownika
Jeżeli pracodawca uczynił jedną z tych rzeczy, jest możliwe, że działał niezgodnie z prawem.
Dozwolone potrącenia od wynagrodzenia.
Pracodawca ma prawo potrącać pewne kwoty od wynagrodzenia przysługującego pracownikowi. Te potrącenia zwykle dokonywane są przy wypłacie wynagrodzenia pracownikowi i obejmują:
- podatek od wynagrodzenia i składkę na ubezpieczenie społeczne
- spłatę kredytów studenckich
- potrącenia z tytułu nakazów sądowych
- potrącenia uzgodnione między pracownikiem a pracodawcą
- inne potrącenia, na które pracownik wyraził pisemną zgodę (na przykład składki na związki zawodowe)
Czy napiwki i opłaty za obsługę liczą się jako wynagrodzenie?
Napiwki płaci się albo gotówką, albo kartą kredytową albo czekiem, doliczając kwotę napiwku do rachunku.
Napiwki płacone gotówką nie są traktowane jako wynagrodzenie, ale jako prezent od klienta. To oznacza, że pracodawca może przechowywać pieniądze pochodzące z napiwków we wspólnej kasie pracowników i wykorzystać je na przykład do pokrycia niedoborów kasowych.
Napiwki od klientów płacących kartą kredytową lub czekiem, które trafiają do wspólnej kasy pracowników, traktowane są jako wynagrodzenie. Pracodawca nie może zatrzymać tego rodzaju napiwków, ale może ich użyć w miejsce dodatkowego wynagrodzenia do pokrycia części wynagrodzenia pracownika.
Obowiązkowe opłaty za obsługę.
Jeżeli opłata za obsługę jest obowiązkowa, czyli jest doliczana do rachunku klienta automatycznie, stanowi własność pracodawcy, który może ją rozdzielać według własnego uznania. Czasami jednak umowa o pracę przewiduje prawo pracownika do partycypowania w zyskach z tytułu opłat za obsługę. Jeżeli umowa o pracę mówi, że pracownik ma prawo do części opłat za obsługę, liczy się to jako wynagrodzenie pracownika, a pracodawca nie może zmienić sposobu rozdzielania tej kwoty bez zgody pracownika.
Pracownicy placówek detalicznych.
Pracownicy placówek detalicznych podlegają dodatkowym zasadom. Wykonują zawody, które polegają na pobieraniu opłat dla pracodawcy w zamian za towary i usługi. Do pracowników placówek detalicznych zaliczają się na przykład pracownicy sklepów, banków, oszczędnościowych kas mieszkaniowych, stacji benzynowych, kelnerzy, kontrolerzy biletów w autobusie lub dozorcy parkingów.
W przypadku niedoborów towarowych lub kasowych spowodowanych na przykład kradzieżą dokonaną przez pracownika lub klienta, pracodawca może w niektórych okolicznościach potrącić pracownikowi pewną kwotę z wynagrodzenia. Pracodawca musi dokonać potrącenia w roku, w którym wykazano stratę i pisemnie wyjaśnić powody odliczenia. Potrącenie nie może przekroczyć 10% wynagrodzenia brutto pracownika (czyli wynagrodzenia przed opodatkowaniem) w jednym dniu wypłaty. Jeżeli do spłaty kwalifikuje się większa kwota pieniędzy, pracodawca może przenieść różnicę na kolejny dzień wypłaty, ale nigdy w jednym dniu wypłaty nie może odliczyć więcej niż 10%. Pracodawca może kontynuować tę praktykę do momentu całkowitej spłaty wymaganej kwoty.
Jeżeli pracownik odchodzi z pracy, pracodawca może potrącić z końcowego wynagrodzenia całą wymaganą kwotę. W takiej sytuacji pracownik powinien niezwłocznie porozmawiać z doświadczonym doradcą.
Co zrobić jeżeli pracodawca zatrzymuje Twoje wynagrodzenie?
Jeżeli uważasz, że pracodawca zatrzymał Twoje wynagrodzenie niesłusznie, powinieneś w pierwszej kolejności spróbować rozwiązać problem w rozmowie z pracodawcą. Możesz poprosić o pomoc przedstawiciela związków zawodowych lub doświadczonego doradcę (por. poniżej). Powinieneś upewnić się, czy masz szczegółowy odcinek wypłaty, na którym pokazano sposób obliczania wynagrodzenia i dokonane odliczenia. Masz prawo otrzymać szczegółowy odcinek wynagrodzenia, dlatego też jeżeli pracodawca takiego nie przedstawił, należy go o to poprosić. Jeżeli rozmowa z pracodawcą nie przynosi zamierzonego rezultatu, należy wnieść pisemne zażalenie, szczegółowo motywując skargę. Pismo należy podpisać, opatrzyć datą i zachować kopię. Należy zrobić to niezwłocznie po tym, jak pracodawca zatrzymał wynagrodzenie. Jeżeli sprawa wymaga podjęcia dalszych kroków prawnych, pracownik może wnieść skargę do sądu pracy. Aby to uczynić, zwróć się o pomoc do doświadczonego doradcy. Skargi do sądu pracy można wnosić w ściśle określonym terminie, którego pracownik nie może przeoczyć. Sąd pracy może zasądzić maksymalnie £25.000. Jeżeli pracownik chce domagać się wyższej sumy niż £25.000, będzie musiał złożyć pozew do sądu. Aby to uczynić, zwróć się o pomoc do doświadczonego doradcy.
Jeżeli pracodawca Cię zwolnił, ponieważ próbowałeś odzyskać niesłusznie zatrzymane wynagrodzenie, możesz złożyć skargę do sądu pracy w związku z niesprawiedliwym zwolnieniem z pracy.
Zaległe wynagrodzenie po odejściu pracownika z pracy.
Odchodzący z pracy może być uprawniony do otrzymania wynagrodzenia, które obejmuje:
- podstawowe wynagrodzenie (w tym pieniądze przysługujące w związku z zapłatą z tygodniowym opóźnieniem)
- odprawę
- zapłatę z tytułu wymówienia umowy o pracę.
Pracodawca łamie prawo, jeżeli odmawia zapłaty pieniędzy należnych pracownikowi.
Powinieneś napisać pismo do pracodawcy wyjaśniając, jakie pieniądze Ci przysługują i z jakiego powodu. Ponadto, w piśmie należy zawrzeć szczegółowe informacje na temat okresu, za jaki przysługuje należność. Jeżeli zajdzie potrzeba podjęcia dalszych kroków prawnych, pismo będzie traktowane jako pisemna skarga. Pismo należy podpisać, opatrzyć datą i zachować kopię. O pomoc w redagowaniu pisma możesz poprosić doświadczonego doradcę.
Jeżeli składanie pisma do pracodawcy nie przynosi spodziewanego rezultatu, możesz wnieść skargę do sądu pracy w związku ze złamaniem umowy (o pracę). Z pomocą może przyjść tu doświadczony doradca. Skargi do sądu pracy można wnosić w ściśle określonym terminie, którego nie można przeoczyć.
Dalsza pomoc
Biuro Porad Obywatelskich
Biuro Porad Obywatelskich udziela bezpłatnych, poufnych, bezstronnych i niezależnych porad na każdy temat. W razie potrzeby Biuro może również skierować pracownika do konkretnego specjalisty. Aby znaleźć najbliższe BPO, jak i te, które udzielają porad za pośrednictwem poczty elektronicznej, należy kliknąć na link najbliższe CAB. Adresy można znaleźć również w miejscowej książce telefonicznej.
Ta informacja została opracowana przez Krajowe Zrzeszenie Biur Porad Obywatelskich funkcjonujące pod nazwą Citizens Advice. Broszura ma na celu zapewnienie jedynie ogólnej informacji i nie należy jej traktować jako wyczerpującego źródła wiedzy prawnej na dany temat. Warto również zauważyć, że informacja tu zawarta odnosi się jedynie do Anglii, Walii i Szkocji.
Broszura jest aktualizowana co miesiąc – data ostatniej aktualizacji 1 sierpnia 2006. Jeżeli od otrzymania tej broszury upłynęło więcej czasu, należy skontaktować się z miejscowym Biurem Porad Obywatelskich, aby sprawdzić, czy zawarte w niej informacje są nadal poprawne lub odwiedzić naszą stronę internetową – www.adviceguide.org.uk – z której można pobrać aktualną wersję.