W Wielkiej Brytanii obowiązuje system PAYE. Jest on jedną z form płacenia podatku od przychodu. Pracodawca podatnika odciąga należny podatek od wypłaty lub emerytury pracowniczej przed wypłaceniem wypłaty. Zasiłek chorobowy oraz macierzyński również wliczany jest do wypłaty. System ten oznacza, że placi się podatek regularnie w ciągu całego roku, przy każdej wypłacie. Za odprowadzanie podatku do Urzędu Podatkowego, HM Revenue and Customs, odpowiedzialny jest pracodawca.

Jeśli opłaca się podatek w systemie PAYE, stosowany on jest również do ściągania podatku z innych dochodów podlegających opodatkowaniu. Jeśli, na przykład, płaci się podatek od emerytury pracowniczej w systemie PAYE, może on również być użyty do pobrania podatku od emerytury państwowej, poprzez odciągniecie sumy tego podatku od emerytury pracowniczej.

Kalkulacja podatku PAYE.

Urząd podatkowy poinformuje pracodawcę o wysokości podatku jaki należy odciągnąć od zarobków/emerytury pracowniczej podatnika, lecz nie poda na jakiej podstawie kod ten został ustalony. Jeśli urząd podatkowy nie posiada wystarczających danych dla wydania pełnego kodu podatkowego, wyznaczy kod tymczasowy, który może być zmodyfikowany po uzyskaniu wymaganych informacji.

Większość kodów podatkowych składa się z liczby i litery:

• litera odnosi się do rodzaju odpisów (kwot wolnych od podatku) jakie należą się podatnikowi
• liczba określa wysokość odpisów jakie można zrobić od zarobków, które można odliczyć od podatku

Litera w kodzie podatkowym:

Litera w kodzie podatkowym informuje o rodzaju odpisów jakie należą się podatnikowi i mogą to być:

L jeśli nie ukończyło się 65 roku życia i otrzymuje się należne odpisy. Ten kod przyznawany jest osobom stanu wolnego, osobom w związku małżeńskim lub cywilnym, którzy nie odliczają ulgi dla małżeństw, lub osobom na tymczasowym kodzie podatkowym.

P jest dla podatników stanu wolnego lub zamężnych kobiet w wieku 65-74 lat, którym przysluguje pełna ulga związana z ich wiekiem

V jest dla żonatych męzczyzn w wieku 65-74 lat jeśli ich żony są w wieku poniżej 74 lat, oraz przysługuje im pełna ulga związana z ich wiekiem i według urzędu podatkowego ich podatek będzie płacony według stawki podstawowej

T może być przyznane z różnych powodów. Mogą to być: –
• kiedy występuje sie o niego bo nie chce się ujawnić swojego właściwego kodu; lub
• kiedy ma się prawo do Child Tax Credit a płaci się podatek wg wyższej stawki podatkowej; lub
• kiedy podatnik lub jego partner są powyżej 75-go roku życia; lub
• kiedy kod zawiera zredukowaną ulgę zwiazaną z wiekiem

K dotyczy osób, których przychód jest wyższy niż indywidualna ulga od podatku. Jeśli na przychód składają się benefity i/lub emerytury, odsetki lub zasiłki socjalne, można otrzymać wtedy kod K.

Y otrzymują osoby powyżej 75 roku życia z pełną indywidualną ulgą podatkową

NT oznacza, że osoba nie musi płacić podatku. Ten kod jest bez dodatkowego numeru.

BR jest dla osób, któr nie otrzymały żadnych ulg i będą płacić podatek ze stawki podstawowej. Kod ten można otrzymać jeśli wykonuje się więcej niż jedną pracę.

DO oznacza, że płaci się podatek z wyższej stawki podatkowej.

OT oznacza, że żadne ulgi nie przysługują lub nie pozostały po wprowadzeniu odpowiednich poprawek. Podatek będzie płacony według niższej, podstawowej lub wyższej stawki podatkowej, w zależności od wysokości dochodów.

Numer przy kodzie podatkowym

Numer przy kodzie podatkowym oznacza sumę wszystkich przysługujących ulg, po odjęciu sumy pokrywającej inne dochody lub benefity.

Jeśli otrzyma się kod podatkowy, będzie on widoczny na:
• informacji o zakodowaniu wysłanej przez urząd podatkowy; lub
• odcinku płacy; lub
• na wyciągu zawiadamiającym o otrzymaniu emerytury jeśli otrzymuje się emeryturę pracowniczą.

Tymczasowy kod podatkowy

Urząd podatkowy może nie być w stanie dać pracodawcy kod podatkowy dla obliczenia podatku należnego za cały przepracowany rok. W takich przypadkach urząd podatkowy daje pracodawcy tymczasowy kod podatkowy umozliwiający opodatkowanie. Kod tymczasowy zakłada, że pracownik uprawniony jest tylko do podstawowej ulgi podatkowej i kod taki będzie posiadał litere L, która oznacza że otrzymuje się tylko tę ulgę. Nie bierze on pod uwagę żadnych ulg i odpisów jakie mogą się należeć

Opodatkowanie według kodu tymczasowego zakończy się w przypadku gdy:

• urząd podatkowy wyśle do pracodawcy i pracownika kod PAYE ze szczegółami zarobków i podatków zapłaconych za miniony rok podatkowy. Umożliwi to pracodawcy odliczyć właściwy podatek do zapłacenia w następnym roku podatkowym oraz zwrócić podatek nadpłacony w wyniku stosowania kodu tymczasowego; lub
• z końcem roku podatkowego. Pracodawca przeważnie będzie naliczał podatek kumulacyjnie, tzn. obliczając podatek bieżący, weżmie pod uwagę podatek już zapłacony. Jeśli pod koniec roku podatkowego pracownik uważa, że z powodu używania kodu tymczasowego, zapłacił za dużo podatku, może wystąpić pisemnie do urzędu podatkowego o zwrot nadpłaty.

Zawiadomienie o przyznaniu kodu.

Zawiadomienie o przyznaniu kodu informuje o kodzie podatkowym w przypadku odliczania podatku w systemie PAYE. Zawiadomienie to jest przeważnie przysyłane w styczniu lub lutym na rok podatkowy zaczynający się od 6 kwietnia danego roku. Kod ten dotyczy tylko tego określonego roku podatkowego. Wraz z kodem przysyłana jest również informacja wyjaśniająca w jaki sposób kod został ustalony.

Nie każdy zatrudniony otrzymuje informacje o kodzie podatkowym każdego roku. Zależy to od rodzaju ulg i odpisów i czy zmieniają się one z roku na rok. Dlatego ważne jest sprawdzenie czy zawiadomienie kodowe wymienia właściwe ulgi i odpisy gdyż w przeciwnym wypadku będzie się płacić niewłaściwy podatek.

Należy zawsze dokładnie sprawdzić czy dostaje się wszystkie przysługujące ulgi i odpisy i że cały nasz dochód został wzięty pod uwagę.