1. Szczepionka BCG – Ochrona niemowląt przed gruźlicą.

Szczepionka BCG nie jest częścią programu szczepień ochronnych dla wszystkich dzieci.
Szczepionka BCG jest oferowana dzieciom, co do których zachodzi prawdopodobieństwo, iż znajdą się w bliskim i długotrwałym kontakcie z osobami chorymi na gruźlicę. Szczepionka jest z reguły oferowana wówczas, gdy jeszcze znajdujesz się z dzieckiem w szpitalu, ale może również być podana w późniejszym terminie.

Czym jest gruźlica?
Gruźlica jest chorobą zakaźną, która z reguły atakuje płuca, ale także inne części ciała, takie jak węzły chłonne, kości, stawy i nerki. W przypadku rozpoczęcia leczenia możliwy jest całkowity powrót do zdrowia. Gruźlica może również wywołać bardzo groźną odmianę zapalenia opon.

Po szczepieniu:
W miejscu zastrzyku może pojawić się pęcherzyk lub wrzód. Zniknie on sam po jakimś czasie, w związku z czym nie należy go zakrywać. Wrzód może pozostawić małą bliznę. Jeżeli jesteś zaniepokojony lub uważasz, że doszło do zakażenia wrzodu, to skontaktuj się z lekarzem. Chociaż gruźlica nie występuje już powszechnie w Zjednoczonym Królestwie, na całym świecie zabija aż dwa miliony osób rocznie.

2. Szczepionka przeciwko zapaleniu wątroby B – Zabezpieczenie dziecka przed zapaleniem wątroby B.

Szczepionka przeciwko zapaleniu wątroby B nie wchodzi w skład rutynowego programu szczepień ochronnych dla dzieci. Obecnie, jest ona podawana dzieciom, których matki cierpią na zapalenie wątroby B, aby ochronić je przed tą chorobą.

Pierwsza dawka jest podawana wkrótce po urodzeniu.
Druga dawka zostaje podana, gdy dziecko ma jeden miesiąc.
Trzecia dawka zostaje podana w drugim miesiącu życia.
Dawka przypominająca zostaje podana w 12 miesiącu życia w celu zapewnienia długofalowej ochrony.
W tym samym czasie pobiera się próbę krwi w celu sprawdzenia, czy u dziecka nie rozwinęło się zapalenie wątroby B.

Czym jest zapalenie wątroby?
Zapalenie wątroby jest infekcją wątroby powodowaną przez jeden z kilku różnych wirusów. Szczepionka przeciwko zapaleniu wątroby B nie chroni przed zapaleniem wątroby wywoływanym przez inne odmiany wirusa. Wirus zapalenia wątroby B zostaje przekazany dziecku przez zakażoną krew matki. Jeżeli jesteś w ciąży i chorujesz na zapalenie wątroby B, bądź jeśli zapadniesz na to zapalenie w czasie ciąży, to istnieje ryzyko, że zarazisz nim dziecko. Dziecko może nie zachorować od razu, ale zachodzi duże ryzyko, iż zostanie nosicielem i zapadnie na ciężką chorobę wątroby w późniejszym wieku. Niektóre osoby są bezwiednymi nosicielami wirusa.

Ciężarne kobiety w Zjednoczonym Królestwie mogą skorzystać z testu na zapalenie wątroby B w okresie opieki przedporodowej. Jeżeli chorujesz na zapalenie wątroby B, to Twoje dziecko powinno otrzymać szczepionkę, aby było zabezpieczone przed zakażeniem. Jeżeli dziecko otrzyma szczepionkę w przewidzianym terminie, to możesz karmić je piersią. Po szczepieniu Skutki uboczne szczepionki przeciwko zapaleniu wątroby B są na ogół łagodne. W miejscu zastrzyku może pojawić się zaczerwienienie lub bolesność, trwające przez kilka dni.

W celu uzyskania dodatkowych informacji, przejdź na stronę www.immunisation.nhs.uk, a następnie wpisz „hepatitis B” w wyszukiwarce.

3. Uważaj na zapalenie opon i posocznicę.

Zarówno zapalenie opon, jak i posocznica są bardzo poważnymi chorobami. Należy koniecznie rozpoznać oznaki i symptomy, a także wiedzieć, co trzeba wówczas począć. Wczesne symptomy zapalenia opon i posocznicy są podobne do przeziębienia lub grypy (gorączka, wymioty, drażliwość i niepokój ruchowy). Jednakże osoby, u których rozpoznano zapalenie opon lub posocznicę, mogą rozchorować się ciężko w ciągu paru godzin, tak że właściwe rozpoznanie tych wczesnych oznak i symptomów ma kluczowe znaczenie.

Czym jest zapalenie opon?
Zapalenie opon jest zakażeniem błon mózgowych. Tę chorobę wywołuje kilka rodzajów bakterii i wirusów. Zakażenie bakteriami meningokokowymi może również wywołać takie choroby, jak zapalenie opon, posocznica (ropnica), zapalenie osierdzia (zapalenie worka osierdziowego, w którym znajduje się serce) czy artretyzm (puchnięcie stawów).

Czym jest posocznica?
Posocznica jest bardzo groźną chorobą, powodującą infekcję krwiobiegu. Oznaki – zimne ręce i nogi, blada skóra, wymioty i senność lub trudności ze wstawaniem – mogą pojawić się nagle. Jeżeli podejrzewasz, iż Twoje dziecko zachorowało na posocznicę, to natychmiast skontaktuj się z lekarzem.

U niemowląt, główne objawy zapalenia opon mogą obejmować:

wysoki, zawodzący krzyk
drażliwość po podniesieniu
nabrzmiałe ciemiączko
senność i brak reakcji – trudności z budzeniem
brak energii, apatyczność lub sztywność, w połączeniu z nerwowymi ruchami
brak apetytu, wymioty
bladość, rumieńce lub niebieskawy odcień skóry
gorączkę.

Główne symptomy posocznicy mogą obejmować:

gwałtowny lub anormalny oddech
bladość, rumieńce lub niebieskawy odcień skóry
gorączkę, w połączeniu z zimnymi rączkami i nóżkami
dreszcze
wymioty, brak apetytu
czerwone lub purpurowe plamy, które nie zanikają pod naciskiem (wykonaj test szklanki)
ból lub drażliwość, powodowane przez bóle mięśni, bądź ostry ból kończyn lub stawów
brak energii oraz
ciężką senność.

U starszych dzieci, młodzieży i dorosłych, główne symptomy zapalenia opon mogą obejmować:

sztywność szyi (sprawdź, czy dziecko może dotknąć kolana ustami lub dotknąć czoła kolanem).
bardzo ostre bóle głowy (sam ten objaw nie powoduje konieczności uzyskania pomocy lekarskiej)
awersja do jaskrawego światła.
wymioty
gorączkę
ospałość, brak reakcji i stan dezorientacji oraz
wysypkę

Główne symptomy posocznicy mogą obejmować:

senność, brak reakcji, bezmyślność lub stan dezorientacji (późny objaw posocznicy)
ostre bóle ramion, nóg i stawów
bardzo zimne ręce i nogi
dreszcze
gwałtowny oddech
czerwone lub purpurowe kropki, które nie zanikają pod naciskiem (wykonaj test z użyciem szklanki)
wymioty
gorączkę oraz
biegunkę i skurcze żołądka.

Należy koniecznie pamiętać, że nie wszystkie symptomy pojawią się u każdej osoby. Jeżeli u kogoś pojawią się niektóre z powyższych symptomów, a zwłaszcza czerwone lub purpurowe plany, to zwróć się do lekarza natychmiast. Jeśli nie możesz skontaktować się z lekarzem, bądź wciąż jesteś zaniepokojony po uzyskaniu porady, to zaufaj instynktowi i zawieź dziecko na ostry dyżur do najbliższego szpitala.

Test z użyciem szklanki.
Przyciśnij ściankę szklanki mocno do wysypki, aby ustalić, czy wysypka zanika i traci kolor pod wpływem nacisku. Jeżeli kolor nie ulegnie zmianie, to niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem.

Gdzie mogę otrzymać więcej informacji?
Informacje na temat zapalenia opon można uzyskać w Meningitis Research Foundation lub Meningitis Trust. Możesz skontaktować się z darmową, 24-godzinną infolinią Meningitis Research Foundation pod numerem 080 8800 3344 lub odwiedzić witrynę pod adresem www.meningitis.org. Możesz także skontaktować się z darmową, 24-godzinną infolinią Meningitis Trust pod numerem 0845 6000 800 lub odwiedzić witrynę pod adresem www.meningitis-trust.org. Ponadto, możesz skonsultować się z lekarzem rodzinnym, pielęgniarką lub doradcą ds. zdrowia, bądź zadzwonić na numer NHS Direct (0845 46 47).

4. Dodatkowe informacje.

Glosariusz terminów:
W niniejszym glosariuszu opisano niektóre terminy, z jakimi możesz się zetknąć w związku ze szczepieniami ochronnymi Twojego dziecka.

Bezkomórkowa szczepionka przeciwko krztuścowi.
Szczepionka przeciwko krztuścowi zawierająca tylko pewne części komórek, które uodparniają zaszczepioną osobę.

Reakcja anafilaktyczna.
Jest to ostra i natychmiastowa reakcja, która wymaga natychmiastowej opieki medycznej.

Szczepionka DTaP/IPV.
Połączona szczepionka, która chroni przed czterema różnymi chorobami – dyfterytem, tężcem, krztuścem i polio. Zawiera bezkomórkową szczepionkę przeciwko krztuścowi i nieaktywną szczepionkę przeciwko polio. Jest podawana małym dzieciom w wieku od trzech lat i czterech miesięcy do pięciu lat jako szczepienie przedszkolne.

Szczepionka dTaP/IPV.
Połączona szczepionka, która chroni przed czterema różnymi chorobami – dyfterytem, tężcem, krztuścem i polio. Zawiera niską dawkę szczepionki przeciwko dyfterytowi, bezkomórkową szczepionkę przeciwko tężcowi i nieaktywną szczepionkę przeciwko polio. Jest podawana dzieciom w wieku od trzech lat i czterech miesięcy do pięciu lat jako alternatywa szczepionki DTaP/IPV.

Szczepionka DTaP/IPV/Hib.
Połączona szczepionka, która chroni przed pięcioma różnymi chorobami – dyfterytem, tężcem, krztuścem, polio i pałeczkami grypy typu B (Haemophilus influenzae b, Hib). Zawiera bezkomórkową szczepionkę przeciwko tężcowi oraz nieaktywną szczepionkę przeciwko polio.

Ciemiączko.
Miejsce pomiędzy kośćmi u góry czaszki noworodka.

Szczepionka Hib/MenC.
Szczepionka połączona, które chroni przed zakażeniami Haemophilus influenzae typu b i zakażeniami meningokokowymi grupy C.

Nieaktywna szczepionka przeciwko polio (IPV).
Szczepionka przeciwko polio zawierająca martwe wirusy.

Szczepionka MenC.
Pojedyncza szczepionka, która chroni przed zakażeniami meningokokowymi grupy C.

Neomycyna.
Antybiotyk stosowany w szczepionkach, który zapobiega zakażeniom bakteryjnym.

Szczepionka pneumokokowa sprzężona (PCV).
Szczepionka, która chroni przed zakażeniami wywoływanymi przez siedem rodzajów bakterii pneumokokowych.

Polimyksyna B.
Antybiotyk stosowany w szczepionkach, który zapobiega zakażeniom bakteryjnym.

Streptomycyna.
Antybiotyk stosowany w szczepionkach, który zapobiega zakażeniom bakteryjnym.

Szczepionka Td/IPV.
Połączona szczepionka, która chroni przed trzema różnymi chorobami – tężcem, dyfterytem i polio. Zawiera niską dawkę szczepionki przeciwko dyfterytowi oraz nieaktywną szczepionkę przeciwko polio. Jest podawana dzieciom w wieku od 13 do 18 roku w celu uzupełnienia ochrony przed tymi trzema chorobami.

5. Plan Płatności na Wypadek Komplikacji Spowodowanych Szczepieniami.

Większość szczepień ochronnych jest podawana bez żadnych komplikacji, ale bardzo rzadko mogą wystąpić problemy. Celem planu jest pokrycie części bieżących i przyszłych wydatków osoby dotkniętej skutkami ubocznymi szczepionki oraz jej rodziny. Obejmuje on wszystkie szczepionki opisane w niniejszej broszurze z wyjątkiem szczepionki przeciwko zapaleniu wątroby B. Musisz spełnić szereg warunków, aby otrzymać taką płatność. Jeżeli potrzebujesz więcej informacji, to skontaktuj się z:

Vaccine Damage Payments Unit
Department for Work and Pensions
Palatine House, Lancaster Road, Preston, PR1 1HB.
Telefon: 01772 899944
E-mail: CAU-VDPU@dwp.gsi.gov.uk